W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ustanowienie rady nadzorczej jest fakultatywne, chyba że kapitał zakładowy przewyższa kwotę 0,5 mln złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu – wtedy spółka musi obowiązkowo powołać radę nadzorczą. Inaczej sytuacja wygląda w spółkach akcyjnych – tam ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe. W przypadku spółki komandytowo-akcyjnej rada nadzorcza powinna zostać ustanowiona, jeśli liczba akcjonariuszy przekroczy 25 osób.
Rada nadzorcza, jak sama jej nazwa wskazuje, ma za zadanie nadzorować działania spółki. Ma prawo powoływać i odwoływać członków zarządu, jeśli w umowie spółki zostanie dla niej przewidziana taka funkcja. Dokonuje ona ocen, wydaje opinie i podejmuje uchwały. Nadzór ma dotyczyć całości spraw spółki – od umów zawieranych z kontrahentami poprzez sprawy finansowe, wydatki i przychody spółki, proponowane inwestycje, aż po umowy zawierane z pracownikami. W tym celu ma prawo do przeglądania dokumentacji spółki.
Obowiązkami rady jest dokonanie oceny sprawozdania finansowego i wniosków zarządu odnośnie podziału zysku lub pokrycia straty oraz składanie sprawozdania zgromadzeniu wspólników z wyników dokonywanej corocznie oceny. Rada nadzorcza również wyraża zgodę na zbycie i zastawienie udziału i może zwoływać zwyczajne zgromadzenie wspólników. Jedną z możliwości ściśle nadzorczych jest prawo zaskarżania uchwał wspólników. Realizacja zadań radcy nadzorczej wymaga więc dokonywania wielu ocen prawnych i podejmowania środków prawnych o różnym stopniu złożoności.
Często firmy decydują się na zatrudnienie radcy prawnego w roli tzw. prawnika in-house, który pracuje w siedzibie przedsiębiorcy i ma bezpośredni kontakt z pracownikami. Ma to swoje zalety, bo w ten sposób poznaje się organizację pracy u przedsiębiorcy. Należy jednak pamiętać, że zatrudniony przez spółkę radca prawny nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej (chyba że rozwiąże stosunek pracy). Tymczasem, przez kontrahentów i klientów jest dobrze odbierane, gdy w składzie zarządu lub rady nadzorczej znajduje się radca prawny – zwiększa to pewność, że spółka działa zgodnie z prawem.
Spółka może też skorzystać z usług zewnętrznej kancelarii prawnej. Może ona pomagać w sporządzaniu projektów uchwał, organizacji zgromadzeń wspólników lub zebrań rady nadzorczej. Oczywiście, kancelarie radców prawnych mogą zapewnić udział radcy prawnego w radzie nadzorczej klienta lub doradztwo prawne przedstawiciela kancelarii w pracach organów spółki. Bieżąca pomoc prawna zazwyczaj znacząco usprawnia funkcjonowanie organów.
Prawnik Wrocław – potrzebujesz porady lub pomocy radcy prawnego? Skontaktuj się z nami!
662 920 980
kancelaria@securum.pl