Kiedy i jak można odrzucić spadek?

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia, czyli wraz z chwilą śmierci spadkodawcy. Powołanie do spadku może wynikać z testamentu bądź z ustawy. Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku albo o jego przyjęciu możliwe jest w pierwszych 6 miesiącach od momentu pozyskania wiedzy o powołaniu do spadku. Jeśli więc chcemy spadek odrzucić, to musimy przestrzegać tego terminu. Oprócz terminu ważna jest też forma: oświadczenie możemy złożyć przed sądem lub u notariusza.

Skutki odrzucenia spadku

Odrzucenie spadku powoduje, że dany spadkobierca traktowany jest tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. W konsekwencji udział spadkowy, który by mu przypadał, przechodzi na jego zstępnych. Dla wielu osób, taka konstrukcja okazuje się pułapką. Najpopularniejszą przyczyną odrzucenia spadku są pokaźne długi, które wchodzą w skład masy spadkowej. Tymczasem, spadkobierca, który posiada dzieci, a decyduje się spadek odrzucić, niejako „spycha te długi” na nie. Zstępni spadkobiercy odrzucającego spadek muszą więc również zareagować składając w odpowiednim czasie oświadczenie spadkowe. Sytuacja komplikuje się, gdy do dziedziczenia powołani zostają nieletni. Wówczas spadek musi odrzucić opiekun prawny (najczęściej rodzic) w ich imieniu, co nie jest proste, bo do takiej czynności musi uzyskać zgodę sądu rodzinnego.

Sytuacja wygląda nieco inaczej, jeśli odrzucamy spadek będąc powołanymi do niego z testamentu. Wówczas nasz udział spadkowy w pierwszej kolejności przysługuje innym spadkobiercom testamentowym. Dopiero przy ich braku, do dziedziczenia dochodzą spadkobiercy ustawowi. Spadkobierca powołany do spadku z testamentu może później zostać powołany do tego samego spadku jako spadkobierca ustawowy. Niekiedy korzystnie jest odrzucić spadek z testamentu, a przyjąć go dopiero z ustawy, bo może to wpłynąć na wykonywanie zapisów i poleceń.

Jeżeli wszyscy spadkobiercy nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami, to spadek przypada gminie bądź skarbowi Państwa.

Brak oświadczenia spadkowego

Jeśli nie złożono oświadczenia spadkowego, wówczas spadkobiercy przyjmują spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Stwierdzenie to oznacza, że odpowiadają za długi spadkowe w sposób ograniczony. Górną granicę odpowiedzialności wyznacza czynna wartość spadku (upraszczając: aktywa).

Kancelaria radcy prawnego Wrocław – potrzebujesz porady lub pomocy radcy prawnego? Skontaktuj się z nami!